Interview met Ad Poppelaars, Directeur CG-Raad:

De Chronisch zieken en Gehandicapten Raad (CG-Raad) is de koepelorganisatie die de belangen behartigt van circa 150 lidorganisaties. De CG-Raad is mede-oprichter van SRA en bekleedt binnen het bestuur de kwaliteitszetel. SRA sprak met Ad Poppelaars, directeur van de CG-Raad, over de arbeidspositie van chronisch zieken en gehandicapten en over de professionele attitude van arbeidsdeskundigen. Poppelaars: 'Het zou goed zijn als arbeidsdeskundigen eens 24 uur in een rolstoel gaan zitten'.

Door: Erwin Audenaerde

Beeldvorming
Sinds twee jaar is de CG-Raad behoorlijk aan de weg aan het timmeren om de beeldvorming rond mensen met een beperking te verbeteren. Een bekend voorbeeld hiervan is de recente Mis(s) verkiezing. Hebben deze inspanningen effect?
Poppelaars: 'Na een roerige periode is het inderdaad zo dat wij meer naar buiten kunnen treden. En die Mis(s) verkiezing is een gouden zet geweest. Daar krijgen wij enorm veel publiciteit door. Wij laten daarmee zien dat mensen met een beperking geen zielige mensen zijn. Dat er ook uiterst krachtige en mooie mensen zijn die moeten leven met een beperking. En ook dat iedereen in die situatie kan belanden en dat je wereld op zo'n moment helemaal verandert. De Mis(s) verkiezing heeft absoluut ook effect gehad. Er hebben inmiddels al zo'n tien werkgevers geïnformeerd naar de mogelijkheden om personeel met een handicap aan te nemen. Maar in algemene zin is er nog erg veel te winnen. Uit recent internationaal onderzoek is gebleken dat de beeldvorming over gehandicapten onder werkgevers en werknemers is verslechterd.'

Mentale agenda
Is daar een verklaring voor?
Poppelaars: 'Nee, vreemd genoeg niet. Waarschijnlijk heeft het te maken met gevoelens van onwetendheid en angst: mensen met een beperking zullen wel langer over hun werk doen waardoor collega's het drukker krijgen. Ook zal het wel veel geld kosten om een werkplek aan te passen. Het grote probleem is volgens mij nog steeds dat gezonde mensen zaken als gehandicapt zijn, ziek zijn of de dood nu eenmaal niet graag op hun mentale agenda zetten. En het vervelende is dat hetzelfde ook geldt voor de beleidsmakers. Wat dat betreft moeten wij constant blijven vechten om een omslagpunt in dat denken te bewerkstelligen. En dat valt niet mee. Ik ben erg bang dat de economische opleving die we nu meemaken aan onze achterban voorbij zal gaan.'

Onafhankelijke deskundigheid
Hoe kijkt de achterban van de CG-Raad tegen arbeidsdeskundigen aan? Wordt van arbeidsdeskundigen ook verwacht dat zij een positieve bijdrage leveren aan de beeldvorming van mensen met een beperking?
Poppelaars: 'Het gaat vooral om de beeldvorming bij het grote publiek die moet kantelen. Van arbeidsdeskundigen wordt eerder verwacht dat zij zich onafhankelijk en deskundig opstellen. En ik heb niet de indruk dat daar in onze achterban veel klachten of twijfels over zijn. Het is natuurlijk een gegeven dat arbeidsdeskundigen niet altijd leuk nieuws te melden hebben. Maar dat is inherent aan het vak en daar is ook begrip voor. Wij als CG-Raad vinden het in ieder geval erg belangrijk dat er gecertificeerde en geregistreerde professionals zijn. Juist in een tijd dat je toch een zekere wildgroei in de reïntegratiemarkt ziet ontstaan.'

Empoweren
Wat zou iets kunnen zijn waar arbeidsdeskundigen in hun omgang met chronisch zieken en gehandicapten rekening mee kunnen houden?
Poppelaars: 'Dan denk ik toch vooral aan de begeleiding tijdens het reïntegratietraject. Sommige mensen met een beperking zijn murw geraakt van alle tegenslagen en afwijzingen. Het is essentieel dat arbeidsdeskundigen eerst bij deze mensen toetsen hoe groot hun zelfvertrouwen is. Ik zou graag zien dat arbeidsdeskundigen hun best doen om chronisch zieken en gehandicapten te empoweren. Motiveer ze en ga naast ze staan. Breng hun sterke punten in kaart en stimuleer ze om zelf initiatieven te nemen.'
Denkt u dat dit nu onvoldoende gebeurt? Poppelaars: 'Dat weet ik niet. Het zou op zich interessant zijn om te weten hoe arbeidsdeskundigen tegen mensen met een beperking aan kijken. Het is een gegeven dat in sommige beroepen mensen 'beroepsblind' kunnen worden. Denk aan de agenten van Bureau Warmoesstraat die jarenlang, dag in dag uit, met allochtone criminelen te maken hadden. Zij bleken er na enige tijd enorme vooroordelen ten aanzien van allochtonen op na te houden. Wat in ieder geval goed zou zijn is om eens 24 uur in een rolstoel te gaan zitten. Ik heb dat zelf ook gedaan en er is geen betere manier om je inlevingsvermogen in de wereld van mensen met een beperking te vergroten!'

Toekomst
Hoe ziet Poppelaars de toekomst? Wat valt er te verwachten van het nieuwe kabinet? Poppelaars: 'Het wordt een hele spannende tijd. In de verkiezingstijd hebben wij het goed gedaan en is er veel aandacht voor onze wensen geweest. Wij hebben nu eenmaal een goed verhaal. Onze inzet is altijd het morele gelijk en de maatschappelijke relevantie en die boodschap valt bij iedereen goed. Nu is het wachten of er ook iets mee gedaan wordt. Helaas zijn we niet voor de participatietop uitgenodigd. Wij houden er echter rekening mee dat lang niet al onze wensen zullen worden gehonoreerd. Naast permanente aandacht voor de beeldvorming zullen we daarom ook een potje moeten maken om in de toekomst proefprocessen te kunnen voeren.'