Interview met Mis(s) Reni de Boer, Ambassadeur Onbeperkt Nederland:

Reni de Boer werd 6 juni 2007 uitverkozen tot Mis(s) Nederland. Sindsdien zet zij zich namens de Chronisch zieken en Gehandicapten Raad Nederland (CG-Raad) in als Ambassadeur Onbeperkt Nederland. Zij vraagt aandacht voor de belangen van mensen met een lichamelijke beperking en/of een chronische ziekte. Namens SRA sprak de kersverse voorzitter Erwin Audenaerde met Reni de Boer over leven en werken met een lichamelijke beperking en over haar ervaring met arbeidsdeskundigen. Reni de Boer: 'Mijn enige ervaring met een arbeidsdeskundige was in eerste instantie geen succes. Ik barstte in tranen uit.'

Door: Erwin Audenaerde

Zakelijke houding
Reni de Boer heeft Multiple Sclerose en werd gekeurd voor de Wajong toen zij 24 jaar oud was. Reni: 'Ik studeerde nog en had nog nooit gewerkt. Ik was ook nog helemaal niet bezig met geld verdienen. De arbeidsdeskundige waar ik naartoe moest somde heel zakelijk de beroepen op die ik niet uit zou kunnen oefenen om vervolgens tot de conclusie te komen dat ik volledig arbeidsongeschikt was. Daar schrok ik enorm van. Die reactie van mij verbaasde haar. Meestal reageerden mensen juist positiever door de financiële zekerheid die deze beoordeling met zich meebracht, vertelde ze. Toen bleek dat ik op veel vlakken nog onwetend was heeft ze zich wel heel behulpzaam opgesteld. Ze heeft me alles goed uitgelegd en al snel werd me ook duidelijk dat volledig arbeidsongeschikt zijn niet hoeft te betekenen dat je nooit meer zult werken.'

Beeldvorming
Inmiddels is Reni de Boer behoorlijk materiedeskundig. Als ambassadeur houdt zij zich bezig met een aantal beleidsterreinen: gelijke rechten, arbeids(re)integratie, onderwijs en beeldvorming. Welk beleidsterrein heeft haar speciale interesse? 'Alle terreinen zijn belangrijk en interessant, aldus de Boer. Maar persoonlijk houd ik mij erg bezig met beeldvorming. Ik denk namelijk dat beeldvorming essentieel is als we iets willen doen aan de ongelijke rechten van mensen met een beperking. Het feit dat er in Nederland nog steeds geen sprake is van gelijke rechten is niet zozeer het gevolg van discriminatie maar eerder van onbegrip en onwetendheid. Een positieve beeldvorming kan daar verandering in brengen. De Mis(s) verkiezing is daar een goed voorbeeld van. Wij hebben laten zien dat mensen met een beperking niet zielig zijn, maar ook mooi kunnen zijn of talent kunnen hebben. Als die boodschap nog veel vaker onder het voetlicht worden gebracht zal het onbegrip en de onwetendheid minder worden.'

Wajong
Een ontwikkeling die steeds meer in de publiciteit is de laatste tijd is de enorme toestroom in de Wajong. Hoe kijkt Reni als ervaringsdeskundige daar tegenaan? 'De precieze analyse van hoe dat komt, laat ik aan de onderzoekers over. Ik denk dat er een aantal oorzaken zijn aan te wijzen. Bij de CG-Raad zien we ook dat de instroom in speciaal onderwijs toeneemt, als belangrijke toeleverancier van Wajong. Een andere factor van betekenis is dat het nog steeds heel lastig is om werkgevers te overtuigen van het feit dat jonge mensen met een beperking een aanwinst voor het bedrijf kunnen zijn. Teveel wordt nog steeds gedacht in termen van het aantal beschikbare uren en wordt gefocused op het waarom van een beperking. Maar het gaat om de kwaliteit die iemand kan leveren. Op de meerwaarde van iemand.'
Wat zou minister Donner moeten doen om de positie van Wajongers te verbeteren? 'Nog meer middelen inzetten voor (re)integratie. En een oplossing voor dat werken nu niet loont voor Wajongers. De CG-Raad heeft daar onlangs een rapport over uitgebracht dat ik aan minister Donner heb aangeboden. Ik hoop dat hij de aanbevelingen van de CG-Raad overneemt. Maar ook belangrijk is dat de wetgeving op het gebied van gelijke rechten minder vrijblijvend wordt. Het zou heel goed zijn als Nederland het verdrag van de Verenigde Naties over gelijke rechten voor mensen met een beperking ratificeert. Wetgeving in Nederland moet veel krachtiger worden, anders verandert er niets. Misschien zou het ten aanzien van de Wajongers zelfs goed zijn als werkgevers, al is het maar tijdelijk, verplicht worden gesteld met een quotum te werken.'

Heldere communicatie
Wat is de visie van Reni op de reïntegratie van Wajongers en de rol van arbeidsdeskundigen daarin? 'Ik heb het zelf heel belangrijk gevonden dat degene die mij beoordeelt niet degene is die mij helpt om aan het werk te komen. Ik vind dat hele verschillende dingen en ik wil als klant niet het gevoel hebben dat ik met iemand te maken heb met twee petten op. Ook vind ik de kwaliteit van een arbeidsdeskundige belangrijk. Daarom vind ik een keurmerk als SRA ook zo goed. Dat maakt het voor klanten duidelijk dat de arbeidsdeskundige die hen helpt (of bij het UWV of bij een privaat reïntegratiebedrijf) aan een bepaalde kwaliteit voldoet. Het enige dat ik arbeidsdeskundigen mee zou willen geven is dat zij helder moeten communiceren. Wat voor hen logisch en vanzelfsprekend is hoeft dat niet te zijn voor de persoon aan de andere kant van de tafel. Alle regels zijn ontzettend ingewikkeld en het is voor veel mensen lastig om die allemaal te doorgronden. Ook is het helemaal niet vanzelfsprekend dat mensen alleen op geld uit zijn. Veel mensen willen echt werken en vinden het verschrikkelijk om volledig arbeidsongeschikt te worden verklaard. Arbeidsongeschiktheid is dus niet iets zakelijks. Er zit een hele gevoelige kant aan en het is daarom belangrijk dat arbeidsdeskundigen zich oprecht verdiepen in de persoon die zij aan tafel hebben.'